بزرگداشت استاد محمدحسین سرآهنگ | شب پرشور فرهنگ افغانستان در مشهد
مراسم بزرگداشت استاد سرآهنگ، سرتاج موسیقی افغانستان | شب پرشور فرهنگ افغانستان در مشهد
گزارش شهرآرا نیوز و خبرگزاری قدس آنلاین
مدیر حوزه هنری خراسان رضوی در مراسم بزرگداشت سرتاج موسیقی افغانستان گفت: هنر و ادبیات میتواند مهمترین محور همکاری برادران ایرانی و افغانستانی باشد.
مجید عسگری در مراسم بزرگداشت استاد محمدحسین سرآهنگ که عصر دوشنبه به همت بنیاد امیرخسرو بلخی، دفتر فارسی زبانان حوزه هنری خراسان رضوی و موسسه دُرّ دری در محل پردیس سینمایی هویزه مشهد برگزار شد، افزود: هنر و ادبیات ابزاری است که میتواند اشتراکات دو ملت ایران و افغانستان را بیش از پیش بیشتر کند و جلا ببخشد.
عسگری در بخش دیگری از گفتههای خود با بیان این که من اولین بار دهه هفتاد یکی از اشعار محمدکاظم کاظمی؛ چهره مطرح شعر امروز افغانستان را در یکی از گردهماییهای دانشگاهی و سیاسی شنیدم که میتوانست الگویی برای دیگر شاعران باشد و خوشحالم که در این سالها در برنامههای مختلف حوزه هنری در خدمت این شاعر بودهایم.
وی افزود: در این سالها در قالب فعالیتهای دفتر فارسی زبانان در حوزه هنری خراسان رضوی در بخشهای مختلفی چون شعر، داستان، موسیقی و دیگر هنرها در خدمت هنرمندان افغانستان بودهایم.
وی با بیان اینکه برگزاری این برنامه برای یکی از چهره های مطرح موسیقی افغانستان نشان از احترام ما به موسیقی و هنر افغانستان است تصریح کرد: هنر موسیقی میتواند شعر را در فضای کشور گسترش دهد و مهمترین ابزاری است که میتواند همزبانی و همکلامی را بین مردم ایران و افغانستان بیشتر کند.
چرا به موسیقی نیاز داریم؟
در این مراسم که اجرای آن را زینب بیات، شاعر و مجری افغانستانی بر عهده داشت، سید ابوطالب مظفری، چهره سرشناس شعر و ادب افغانستان با طرح این پرسش که چرا به موسیقی نیاز داریم و وضعیت موسیقی در افغانستان چگونه است، گفت: ابوسعید ابوالخیر عارف بزرگ در یک رباعی گفته است:
سر تا سر دشت خاوران سنگی نیست / کز خون دل و دیده برو رنگی نیست
در هیچ زمین و هیچ فرسنگی نیست / کز دست غمت نشسته دلتنگی نیست
و این رباعی زیبا انگار وضعیت خراسان بزرگ را در طول تاریخ پر فراز و نشیب این سرزمین بازگو میکند و وقتی ما به تاریخ نگاه میکنیم میبینیم خراسان بزرگ جغرافیای دردها، رنجها و جنگها و خونریزیهای فراوانی بوده است.
مظفری با بیان اینکه انگار این رباعی پیشگویی وضعیت خراسان بعد از ابوسعید هم بوده است، افزود: این وضعیت خونین و اندوهبار خراسان باعث شده است که نمود آن را در شعر شاعران و موسیقی موسیقیدانان این سرزمین ببینیم از این روست که وقتی به موسیقی خراسان بزرگ نگاه میکنیم، اندوه و شکایت را در این موسیقی فراوان میبینیم.
این شاعر سرشناس افغانستانی در بخش دیگری از گفتههایش با بیان اینکه حال این پرسش پیش میآید که با این همه اندوه چه باید کرد، افزود: مولانا که خود از همین خطه برخواسته، فرموده است: وقتی توانایی و قدرت تمام و عیار برای برخورد با رنج و اندوه فراوان و تغییردادن جهان پیرامون خود را ندارید باید ساز و کاری تعریف کنید که شاد باشید و این شادی با عشق ورزیدن و مهرورزیدن با دیگران شکل میگیرد که میتوانید شادی آفرین برای خود شخص و دیگران باشد و چون نیازمند شادی هستیم به تبع آن به موسیقی هم نیازمندیم.
مظفری در بخش دیگری از گفتههای خود با اشاره به وضعیت اهالی موسیقی و بخشی از هنرمندان افغانستانی افزود: تعداد بالای اساتیدی که در این سالها از افغانستان آواره شدهاند نشان از وضعیت موسیقی در کشورمان دارد و جا دارد بیش از پیش حواسمان به این اساتید و هنرمندان در غربت باشد.
توجه به شعر و ادبیات
دیگر سخنران مراسم بزرگداشت استاد محمدحسین سرآهنگ، از بزرگترین چهرههای موسیقی کلاسیک افغانستان، محمدکاظم کاظمی بود. وی با برشمردن ویژگی موسیقی استاد سرآهنگ گفت: یکی از وجوه مهم کار استاد سرآهنگ در موسیقی افغانستان انتخاب شعر است و اگر نگاهی به شعرهایی که او خوانده است بیندازیم درمییابیم که استاد در انتخاب شعر بسیار توانا بوده است چه شعرهایی که از شاعران گذشته میخواند و چه در انتخاب شعر شاعران معاصر.
وی با بیان این که گاهی خوانندگانی را میبینیم که صدای بسیار خوبی دارند اما شعری که برای خواندن انتخاب کرده است شعر متوسطی است افزود: خود استاد درباره انتخاب شعر گفته است، من در محفلی در کابل برنامه اجرا میکردم که بعد از برنامه یکی از ادبا به نام عبدالحمید اسیر معروف به قندی آقا به من گفت چقدر آوازخوان توانایی هستی اما حیف است با ادبیات بیشتر آشنا نباشی و اشعار خوبی انتخاب نکنی.
کاظمی افزود: در آن جلسه قندی آقا به استاد پیشنهاد میدهد که نزد او برود و از او ادبیات یاد بگیرد و همین اتفاق هم میافتد و شاگرد قندی آقا در زمینه ادبیات میشود.
وی با بیان این که قندی آقا با شعر بیدل بسیار آشنا بوده است تصریح کرد: او سرآهنگ را با اشعار بیدل آشنا میکند و چنین میشود که بخش عمده اشعاری که سرآهنگ خوانده است غزلهایی است که از بیدل انتخاب کرده است.
آشنایی سرآهنگ با بیدل
کاظمی در بخش دیگری از گفتههای خود با بیان پرداختن استاد سراهنگ به شعر بیدل گفت: استاد سرآهنگ بیش از هر خوانندهای به اشعار بیدل توجه نشان داده است و میتوان گفت او سهم بزرگی در معرفی بیدل به جامعه فرهنگی افغانستان و ایران داشته است چرا که هیچ خوانندهای در این جغرافیای تاریخی و فرهنگی به اندازه استاد سرآهنگ غزل بیدل را نخوانده است و نباید از این کار بزرگ او غفلت کرد.
صاحب کتاب «روزنه» در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به بداههخوانیها و استفاده از ابیات در بین غزل اصلی که در افغانستان خوانده میشود اشاره کرد و گفت: این رسمی است که در موسیقی افغانستان وجود دارد و حاصل کار را جالبتر میکند و این چیزی است که در کارهای استاد سرآهنگ زیاد دیده میشود.
کاظمی در پایان گفتههای خود به حافظه خوب استاد سرآهنگ اشاره کرد و تأکید کرد: استاد حافظه پربار و سرشاری داشت که این نیز بخش دیگری از شخصیت هنری اوست که جای تامل دارد.
بخش دیگر این مراسم پیام تصویری الطافحسین سرآهنگ فرزند استاد سرآهنگ از کانادا بود که با قدردانی از برگزارکنندگان مراسم آرزو کرده بود سال آینده بتواند در برنامه شرکت کند.
بخش پایانی مراسم بزرگداشت چهره مطرح موسیقی کلاسیک افغانستان که با استقبال خیرهکننده دوستدارن استاد در مشهد همراه بود، اجرای موسیقی توسط اساتید موسیقی افغانستانی و تجلیل از چهرههای هنری افغانستان بود.